02.08.2022 - 08.08.2022
Κώστας Χριστόπουλος, οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις «Στο έδαφος: Σημειώσεις για τη νεώτερη ιστορία στην Ελλάδα»

— Πορφυριάδα Σχολή, Καρλόβασι

information

Στο έδαφος: Σημειώσεις για τη νεώτερη ιστορία στην Ελλάδα

On the ground: Notes on modern Greek history

Το 1922 συνιστά χρονιά – ορόσημο για την Ελλάδα. Από μια άποψη, αποτελεί τη στιγμή της οριστικής εισόδου της χώρας στη νεωτερικότητα. Η μεγάλη ανταλλαγή πληθυσμών δημιούργησε μια, σχετική έστω, εθνική ομοιογένεια, χωρίς προηγούμενο στους αιώνες των πολυεθνικών αυτοκρατοριών, της Ρωμαϊκής, της Βυζαντινής ή της Οθωμανικής, είτε ακόμα και της κηδεμονίας από άλλες δυνάμεις. Η ίδια η νεωτερικότητα, άλλωστε, είναι άμεσα συνυφασμένη με την οργάνωση σε εθνικά κράτη, με το συνεχές μοίρασμα και, κάποιες φορές, με την ανακατανομή γαιών και πληθυσμών. Η συντριβή της Μεγάλης Ιδέας, το τέλος του οράματος μιας Ελλάδας που θα εκτείνεται σε άλλοτε αυτοκρατορικές κτίσεις, οδήγησε στην αποδοχή της εθνικής μοίρας σε μία συγκεκριμένη επικράτεια, σε ένα δεδομένο έδαφος. Ένα έδαφος, μια γη, ένα τοπίο που την ίδια περίοδο εξυμνήθηκαν περισσότερο από ποτέ, κυρίως στη ζωγραφική, την ποίηση και, λίγο αργότερα, τον κινηματογράφο. Η έκθεση περιλαμβάνει τρία έργα τοποθετημένα Στο έδαφος με άξονα αναφοράς ισάριθμες περιπτώσεις βίαιων ή μη μετακινήσεων ανθρώπων που συνέβησαν στην Ελλάδα από το 1922 και ύστερα. Κατ’ αρχήν αυτήν των ελληνικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας, έπειτα, τον εκτοπισμό αριστερών πολιτών και στρατιωτών στους νησιωτικούς, ως επί το πλείστων, τόπους εξορίας και μαρτυρίου και, τέλος, το μεταπολεμικό φαινόμενο του μαζικού τουρισμού.

Κώστας Χριστόπουλος, Ο Οικισμός, 2022, χρησιμοποιημένα οικοδομικά υλικά

Ο Οικισμός (The Settlement) αποτελεί μια εγκατάσταση που αναπαριστά υπό κλίμακα την κάτοψη του συνοικισμού προσφύγων στο Καρλόβασι της Σάμου. Είναι κατασκευασμένη με παλιά χρησιμοποιημένα οικοδομικά υλικά και επιφάνειες που απορρίπτονται κατά τη διαδικασία κάθε λογής ανακαινίσεων και οικιστικών αναπλάσεων. Υπολείμματα άλλων, νέων, τέτοιων οικιστικών κατασκευών από σύγχρονους αυτή τη φορά πρόσφυγες βρίσκονται ακόμα στο έδαφος του νησιού. Η εγκατάσταση επιδιώκει να μεταφέρει την ιδέα του συνεχούς πολιτισμικού μετασχηματισμού, της διαρκούς μετάπλασης των υλικών και της εκκρεμότητάς τους ανάμεσα στην ερήμωση και την ανακατασκευή, των ατελών σχεδίων ανάπτυξης ή των πάντοτε μερικών αποτελεσμάτων τους. Η ανέγερση, η αναστήλωση, η ανακατασκευή ή η κατάρρευση, η ερήμωση και η εγκατάλειψη συνιστούν στιγμές μιας αέναης διαδικασίας μεταπλάσεων. Όμοια και οι πληθυσμοί βιώνουν την ίδια αβεβαιότητα, τη συνεχή στον χρόνο και την ιστορία μετακίνηση και τον ιστορικό μετασχηματισμό, ακολουθώντας πάντοτε ατελή εκ του αποτελέσματος εθνικά, πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά και παραγωγικά σχέδια.

biography

Ο Κώστας Χριστόπουλος (Αθήνα, 1976) είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Από το 2018 είναι Επίκουρος καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και ολοκλήρωσε το Μεταπτυχιακό Εικαστικών Τεχνών της ίδιας σχολής. Είναι διδάκτορας του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Έχει πραγματοποιήσει τέσσερεις ατομικές και έχει συμμετάσχει σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Υπήρξε μέλος καλλιτεχνικών ομάδων και συνιδρυτής της πλατφόρμας σύγχρονης τέχνης και λογοτεχνίας The Symptom Projects με έδρα την Άμφισσα. Aπό το 2006 αρθρογραφεί στον ημερήσιο, περιοδικό και διαδικτυακό τύπο, έχοντας επίσης πλούσια κειμενογραφία σε συλλογικούς τόμους και καταλόγους εικαστικών εκθέσεων. Έχει επιμεληθεί και συνεπιμεληθεί ατομικές και ομαδικές εκθέσεις και από το 2018 είναι μέλος του Δ.Σ. της AICA Hellas, του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.